Thời tiết nóng bức cùng với độ ẩm cao chính là điều kiện thuận lợi cho các vi khuẩn có hại, nhất là trong đường tiêu hóa sinh sôi và phát triển. Trong khi đó nhiều người có thói quen xử lý thực phẩm hoặc nấu ăn không đúng cách hoặc bảo quản chưa đúng, thức ăn để bên ngoài không khí nóng quá lâu… Thức ăn chưa được nấu chín kỹ để tiêu diệt vi khuẩn làm vi khuẩn có cơ hội nhân lên và phá hủy thức ăn. Nhiều nơi có điều kiện sinh hoạt khó khăn, nhiều người vẫn phải nấu thức ăn với nguồn nước không đảm bảo vệ sinh hoặc chế biến trong môi trường không đảm bảo vệ sinh… dễ dẫn đến tiêu chảy và ngộ độc thức ăn.
Kiểm tra công tác ATVSTP trên địa bàn Thành phố Cao Bằng. (ảnh Đức Giang)
Môi trường ô nhiễm,
nước thải sinh hoạt kém là điều kiện thuận lợi cho vi rút xuất hiện và gây
bệnh. Thực phẩm và rau quả chưa được rửa sạch đúng cách. Nắng nóng nhiều người
ngại nấu ăn nên hay mua các loại thức ăn đường phố không đảm bảo vệ sinh, thực
phẩm bán sẵn không bảo quản đúng cũng gây ra ngộ độc và tiêu chảy.
Đa số bệnh nhân bị
tiêu chảy do ngộ độc thực phẩm đều có một trong những triệu chứng sau: Người bệnh đột nhiên
buồn nôn, khó chịu. Người bệnh đi ngoài phân lỏng và đau bụng. Tuy nhiên, nhiều trường hợp ngộ
độc nhẹ nên biểu hiện tiêu chảy cấp cũng không rõ rệt. Đặc điểm nổi bật cần
lưu ý nếu bị tiêu chảy do ngộ độc thức ăn: Đi ngoài phân lỏng nhiều lần trong
ngày, khoảng trên 4 lần/ ngày. Tuy nhiên, đi ngoài không xối xả như những người mắc tả. Người bị tiêu chảy do ngộ
độc sẽ đau quặn bụng từng cơn. Ở một số trường hợp có thể có sốt nhẹ. Cơ thể
mệt mỏi vì mất nước. Các triệu chứng rầm rộ trên có thể bắt đầu trong vài phút, vài giờ, thậm
chí 1 ngày sau khi ăn các thực phẩm bị ô nhiễm. Đặc biệt, nhiều
trường hợp nặng sẽ bị mất nước và rối loạn điện giải như: Bệnh nhân khát nước,
cảm giác miệng khô, bệnh nhân tiểu ít hoặc không có và kèm theo triệu chứng đau
dầu, chóng mặt và mệt mỏi.
Ngay khi có dấu hiệu
và triệu chứng giống như ngộ độc thực phẩm, người bệnh cần đến bệnh viện
ngay để được bác sĩ thăm khám và điều trị kịp thời. Tránh để nhiễm trùng, nhiễm
độc thực phẩm nặng và loại trừ các tình huống nguy hiểm cấp cứu như: viêm ruột
thừa cấp hay những tình trạng bụng ngoại khoa khác.
Để phòng, chống ngộ độc thực phẩm ngày nóng cần thực hiện các biện pháp sau:
Giữ vệ sinh bằng cách
rửa tay bằng xà phòng và nước trước khi chế biến và sau khi xử lý thực phẩm.
Nên rửa sạch thực phẩm và rau quả bằng nước sạch, có thể ngâm nước muối để ngăn
ngừa nhiễm khuẩn.
Nên bảo quản thực
phẩm thô riêng biệt và đúng cách: Thực phẩm thô là thực phẩm tươi sống không
qua chế biến như nướng, salad… Loại thực phẩm này thường dễ bị nhiễm bẩn.
Trường hợp ô nhiễm chéo cũng có thể xảy ra nếu thịt sống, hải sản và gia cầm…
nếu không bảo quản đúng cách. Vì vậy nên cẩn thận bọc thực phẩm, đặt và phân
biệt chúng trong một ngăn riêng biệt để bảo quản.
Nấu chín kỹ thức ăn:
Nấu chín là cách khử độc tố trong thực phẩm. Luôn luôn ăn chín, uống sôi để
giảm nguy cơ mắc bệnh tiêu hóa, nhất là trong mùa nắng nóng.
Giữ lạnh và
rã đông đúng cách: Làm tan thực phẩm đông lạnh kỹ lưỡng. Không rã đông
thực phẩm nhiều lần, nhất là khi đi du lịch mùa hè. Cần chọn một dụng cụ làm
mát cách nhiệt chứa đầy đá để bảo quản đồ ăn; Nên tránh ánh nắng trực tiếp và
dùng hộp đựng thức ăn và đồ uống riêng biệt.
Nên lựa mua thực phẩm
còn tươi có nhãn mác. Cần lưu ý hạn sử dụng của sản phẩm.
Nên sử dụng thớt khác
nhau cho thực phẩm sống và chín; rửa chúng giữa các lần sử dụng.
Không nên để quá
nhiều thực phẩm trong tủ lạnh; Lưu trữ thức ăn thừa một cách an toàn trong 3- 5 ngày. Nếu không nên
để trên ngăn đông để bảo quản lâu hơn.
Hạn chế ăn uống vỉa
hè để tránh nguy cơ nhiễm bệnh, nhất là vào mùa hè nóng nực thức ăn rất dễ bị
ôi thiu.
Ăn uống lành mạnh;
tập thể dục đều đặn, ngủ đủ giấc; không hút thuốc lá, hạn chế uống rượu bia...
giúp tăng cường hệ miễn dịch cho cơ thể.
Ngọc Anh